ماهنامه شماره 3 – آنجلا مرکل، دانشمندی که تبدیل به یک رهبر جهانی شد

همراه شما هستیم با آخرین ماهنامه سال 1399، این ماهنامه قرار بود 20 اسفند ماه برروی سایت قرار بگیره ولی با توجه به مشکلاتی زیر ساختی که در سرور پیش اومد تاریخ انتشار اون تغییر پیدا کرد. سال نو همه مبارک باشه و بهترین هارو برای تک تک شما آرزو میکنیم.
تحریریه مجله اینترنتی هایکدز

خب در این ماهنامه چه چیزی در انتظار ماست؟

  • آنجلا مرکل، دانشمندی که تبدیل به یک رهبر جهانی شد
  • بنیان گذار به کی میگن؟
  • مأموریت مریخ، ماه و فراتر از انتظار زمین در سال 2021
  • کرونا چگونه و چرا به گونه های مختلف تبدیل می شود؟
  • سوپر پوزیشنینگ و موج ماده

آنجلا مرکل، دانشمندی که تبدیل به یک رهبر جهانی شد

آنجلا مرکل کیست؟

آنجلا دوروتئا کَسنر، معروف به آنگلا مرکل، در 17 ژوئیه 1954 در هامبورگ، آلمان غربی متولد شد. مرکل پس از سقوط دیوار برلین در سال 1989 وارد سیاست شد. مرکل با صعود به سمت رئیس حزب اتحادیه دموکراتیک مسیحی، پس از انتخابات ملی 2005، به عنوان نخست وزیر زن آلمان و یکی از چهره های برجسته اتحادیه اروپا درآمد.

مرکل، دختر یک کشیش و معلم لوتری که خانواده اش را برای ادامه تحصیل در الهیات به شرق منتقل کرده بودند، در یک منطقه روستایی در شمال برلین در جمهوری دموکراتیک آلمان بزرگ شد. وی در دانشگاه لایپزیگ در رشته فیزیک تحصیل کرد و در سال 1978 موفق به دریافت درجه دکترا شد و بعداً از سال 1978 تا 1990 به عنوان شیمی دان در انستیتوی مرکزی شیمی فیزیک آکادمی علوم مشغول به کار شد. پس از فروپاشی دیوار برلین در سال 1989، مرکل به حزب سیاسی اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) پیوست. اندکی بعد وی به عنوان وزیر امور زنان و جوانان به کابینه هلموت کوهل منصوب شد و بعداً به عنوان وزیر محیط زیست و ایمنی هسته ای خدمت کرد. به دنبال شکست کوهل در انتخابات عمومی 1998، وی به عنوان دبیرکل CDU انتخاب شد. در سال 2000، مرکل به عنوان رهبر حزب انتخاب شد، اما وی نامزدی CDU را برای سمت نخست وزیری به ادموند استویبر در 2002 از دست داد.

در انتخابات 2005، مرکل نخست وزیر گرهارد شرودر را به سختی شکست داد و تنها با کسب سه کرسی به پیروزی رسید و پس از توافق CDU در توافق نامه ائتلاف با سوسیال دموکرات ها (SPD)، وی به عنوان اولین نخست وزیر زن آلمان معرفی شد.

مرکل همچنین اولین شهروند سابق جمهوری دموکراتیک آلمان شد که آلمان متحد را رهبری کرد و اولین زنی بود که آلمان را از سال 1871 به عنوان یک کشور ملی مدرن تبدیل کرد. مرکل در اکتبر 2013 وقتی آژانس امنیت ملی آمریکا را به شنود تلفن همراهش متهم کرد، خبرساز شد. وی در اجلاس سران اروپایی با این سخنان حریم خصوصی، خطاب به ایالات متحده گفت: “جاسوسی در میان دوستان هرگز قابل قبول نیست”. اندکی بعد، در دسامبر 2013، وی برای سومین بار سوگند یاد کرد.

چالش های دوره چهارم

آنگلا مرکل در سپتامبر 2017 برای چهارمین بار به عنوان صدراعظم مجدداً انتخاب شد. با این وجود، اگرچه حزب CDU وی اکثریت خود را در بوندستاگ، پارلمان ملی

به دست آورد، حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) با کسب 13 درصد آرا سومین رای را به دست آورد. بزرگترین گروه در پارلمان، پس از CDU / CSU و SPD. این اولین باری بود که یک حزب راست افراطی از سال 1961 وارد بوندستگ شد. مرکل پس از انتخابات گفت: “ما انتظار داشتیم نتیجه بهتری داشته باشیم، این واضح است.” “خوبی این ماجرا آن است که ما قطعاً دولت بعدی را رهبری خواهیم کرد.” وی همچنین گفت که “با حل مشکلات، نگرانیهای آنها، تا حدودی ترسهای آنها، و بیش از هر چیز با سیاست خوب، به طرفداران AfD خطاب خواهد کرد.”

مرکل علیرغم به چالش کشیدن اقتدار خود در انتخابات سپتامبر، برای هفتمین سال متوالی در سال 2017 و به طور کلی برای دوازدهمین بار در صدر لیست قدرتمندترین زنان جهان در فوربس قرار گرفت.

در اواسط ماه نوامبر، هنگامی که تلاش ها برای تشکیل ائتلاف جدید دولت فروپاشید، مشکلات دیگری ظاهر شد. پس از هفته ها مذاکره، حزب دموکرات آزاد (FDP) ناگهان از مذاکرات با CDU / CSU و سبزها خارج شد، در مورد اختلافات در مورد مهاجرت و سایر سیاست ها. این اتفاق، ضربه دیگری به مرکل وارد کرد، وی گفت که حزبش “حتی در چنین شرایط دشواری نیز مسئولیت این کشور را ادامه خواهد داد”.

در مارس 2018، SPD رأی داد که ائتلاف خود را با CDU تمدید کند، و مسیر را برای مرکل برای رسیدن به چهارمین دوره ریاست جمهوری خود روشن کند. گفتگوها بین طرفین متوقف شده بود، اگرچه پس از استعفای رهبر SPD مارتین شولز در فوریه، این معضل آرام گرفت. در آن تابستان، مرکل هنگام مواجهه با اولتیماتوم هورست زیهوفر، وزیر کشورش و رهبر اتحادیه سوسیال مسیحی باواریا، مجبور شد بر روی یک طناب سیاسی قدم بردارد. سیهوفر تهدید کرده بود که به دلیل امتناع مرکل از عدم پذیرش ورود مهاجران با درخواست های پناهندگی که در جاهای دیگر اتحادیه اروپا در جریان است، ترک خواهد کرد، اما در اوایل ماه ژوئیه، هر دو اعلام کردند که با یک مصالحه موافقت کرده اند که در آن مراکز ترانزیت در مرز با اتریش ایجاد می شود تا پناهجویان را به کشورهای خود هدایت کنند. در اکتبر 2018، مرکل اعلام کرد که قصد دارد در انتهای سال به عنوان رئیس CDU کنار برود و برای انتخاب مجدد به عنوان صدارت در سال 2021. کاندید نخواهد شد. تأیید میراث مرکل، تا زمانی که استعفای غافلگیرانه کرامپ کارنباوئر در فوریه سال 2020 تصویر ماه های آخر ریاست وزیر را تاریک کرد.

پیچیدگی بیشتر، شیوع ویروس کرونا بود که باعث تعطیلی صنایع و تغییر شیوه زندگی اجباری برای مردم در سراسر جهان شد. مرکل قوانینی را برای بستن رستوران ها و سایر مکان های تجمع اجرا کرد، اما اقدامات کافی برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض پزشک با ویروس نبود و منجر به قرنطینه خود در اواخر ماه مارس شد.

نوشته: سارا شهرام نژاد


بنیان گذار به کی میگن؟

اینکه بنیان گذار رو به کی میگن مطلبی بود که تو هفته گذشته داشتم به اون فکر میکردم، بنیان گذار (Founder) در لغت به طور ساده به کسی میگویند که کسب و کاری را تاسیس میکند و چیزی رو از صفر میسازد.

قرار گرفتن لیبل بنیان گذار کنار نام شخصی یک پرستیژ خاصی را به همراه دارد و اون شخص معمولا باید داری یکسری از ویژگی ها باشد. این ویژگی هارو میشه به این صورت نام برد، داشتن خلاقیت، عزم راسخ، نوآوری، هوش بالا. بنیان گذاران چیزی را از هیچ می سازند. اگر شما هم در فضا های کارآفرینی و استارت آپی حضور داشته باشید، تصور همه بر این است که با مفهوم بنیان گذار آشنا هستند اما در واقع این مفهوم خیلی واضح نیست.

به طور دقیق، در کسب و کار ها، بنیان گذاران افرادی هستند که شرکت را تاسیس میکنند، یعنی آنها ریسک ایجاد چیزی را از هیچ بر عهده میگیرند. به یاد داشته باشید، یک ایده به خودی خود شرکت نیست (زیرا ایده ها بدون اجرا بی ارزش هستند)، همانطور که میدانید برخی از شرکت ها بر اساس ایده یک شخص ساخته میشوند و همانطور باقی میمانند یا اینکه یک یا دو نفر ممکن است ایده ای را داشته باشند سپس گروهی را برای کمک به اجرای ایده استخدام میکنند.

تمام کسانی که در گروه اول برای ساخت چیزی در حال فعالیت هستند به عنوان اگر در ریسک ایجاد کار هم شریک باشند به عنوان بنیان گذار شناخته خواهند شد و تمام کسانی که خارج از این گروه هستند یا دارند محصولی را میخرند یا کارمند همین گروه هستند.

آیا نیاز به هم بنیان گذار داریم یا نه؟

بذارید این سوال رو جور دیگه ای بپرسم، آیا توانای لازم برای ساخت این کسب و کار را به صورت تنهایی داریم؟ یا خیر؟
تنها جواب درست برای این سوال، شناخت کافی از خودتونه. بیاید با خودتون صادق باشید و خودتون رو دقیق ارزیابی کنید ویژگی هایی که دارید رو بررسی کنید توانایی هایی که دارید رو لیست کنید و چالش هایی که در کسب و کارتون ممکنه با اون برخورد داشته رو بررسی کنید و از اینها نتیجه گیری کنید. اگر شما در حال حاضر کسب و کاری را شروع کرده اید و یا اینکه توانسته اید کار هایی رو انجام بدید که قبلا هرگز حاضر به انجام اون نبودید احتمالا ایده خوبی درباره اینکه چه کسی هستید و چه کسی نیستید رو دارید. اما اگر هنوز نمیدانید که چه کسی هستید اولین قدم و ضرروی ترین قدم این است که نگاهی درونی به خود داشته باشید و برخی سوال های شخصیتی از نزدیکانتون که شمارو خوب میشناسند بپرسید.

چند سوال خوبی که میتوانید از خود بپرسید:

  • آیا دانش فنی لازم برای ساخت محصول یا کسب و کار خود را دارید؟
  • آیا زمینه توسعه تجارت دارید؟ تبلیغات چطور؟
  • در مورد مسیر عملی که باید بروید چیزی میدانید؟
  • آیا در مورد فروش یک محصول چیزی میدانید؟
  • آیا میدانید چطور سرمایه و سرمایه گذاران را مدیریت کنید؟
  • سابقه شما در جذب و مدیریت افراد چطور است؟

بعد از اینکه به شناخت اصلی خود رسیدید و نقاط قوت و ضعف خود را شناختید وقت آن رسیده که تیمی را تشکیل دهید. در اینجا میتوانید با اضافه کردن چندین نفر نقاط ضعف خودتون رو به نقاط قوت تیم تبدیل کنید و باعث پیشرفت کلی تیم شوید. مطمئنا در تیم بنیان گذاران فضای زیادی وجود دارد، بنابراین شما می خواهید با دقت در نظر بگیرید که چه کسی را انتخاب می کنید. اطمینان حاصل کنید که دقیقاً می دانید چه نیازهایی را انتظار دارید آنها را پر کنند و معتقدید این افراد انتخابی شما در واقع این نیازها را برآورده می کنند. شما باید در انتخاب خود دقیق باشید تا بعد از گذشت مدت زمانی به این باور برسید که تیمی که در اختیار دارید به مراطب کمتر از توقع شماست. به اشتراک گذاشتن ایده خوب است اما اینکه به سرعت تبدیل به یک شرکت شوید اصلا خوب نیست.

آوردن یا نیاوردن هم بنیان گذار، هردو مشکل ساز

فرض رو بر این بگیرید که شما به عنوان یک بنیان گذار نیازی به سرمایه ندارید و میتوانید تمام هزینه های یک شرکت رو تا زمان درآمد زایی اون بپردازید و چیزی رو از هیچ بسازید. برای اینکار باید هزینه های زیادی رو پرداخت کنید تا نیاز های شرکت و ضعف هایی که هست توسط کارمندانی که استخدام میکنید برطرف بشه. مشکل از زمانی شروع میشود که کارمندان صرفا جهت دریافت حقوق ماهیانه به شما کمک میکنند و به طور معمول فعالیتی بیشتر از اون رو انجام نمیدهند، البته این در همه افراد صدق نمیکند. برای حل این مشکل با خصوصیات رهبری خودتون رو افزایش بدید تا بتوانید افرادی که در حال کار (کارمندان) هستند رو با خودتون هم سو کنید. همانند استیو جابز که توانایی بالایی در همسو کردن ذهنیت افراد با خود را داشت و کمپانی بزرگی همچون اپل رو خلق کرد.
وقتی که شما میخواهید از هم بنیان گذاران استفاده نکنید، باید هزینه های آموزش و اشتباهات را نیز بپردازید. اشتباهات قطعا اتفاق میوفتد چون شما تجربه کافی در نقاط ضعفی که داشتید را ندارید و تازه درحال کسب تجربه هستید.

آوردن هم بنیان گذار هم مشکلات خاص خودش رو داره، برای مثال وقتی که با کسی یا کسانی شریک شوید باید خود را با تمام تفکرات، شخصیت ها و اهداف و… خود را وفق بدید. در این بخش میتواند هزینه زمانی بیشتری را متحمل شود زیرا شما باید کسی یا کسانی را قانع کنید که در سود زیان کسب و کاری با شما شریک شوند و برروی ایده شما سرمایه گذاری تجربه، دانش و پول بکنند. حتی در این حالت هم ممکن است اشتباهاتی رخ دهد و ضرر و زیانی به شما و تیم و شرکتتان وارد شود.

بیاید با چندتا از عنوان های دیگه هم به صورت خلاصه آشنا بشیم

بنیان گذار یا Founder

بنیان گذار همونجور که در بالا آورده شد به کسی میگن که چیزی رو از هیچ بسازه یعنی ایده کار چه در ایران چه در جهان برای این شخص باشه و این ایده به یک شرکت تبدیل شده باشه، برای مثال شما نمتوانید بنیان گذار کار یکنفره باشید. شما نمیتوانید بنیان گذار یک پیج اینستاگرامی باشید چون شما در به وجود آمدن و کنترل اون نقشی ندارید و فقط مدیریت اون پیج رو بر عهده دارید.

هم بنیان گذار co-Founder

این هم هماننده Founder هست تنها تفاوت در این است که ایده اولیه یا پیاده سازی ایده اولیه بجای یکنفر بین دو یا چند نفر تقسیم میشه.

صاحب یا Owner

این مفهوم قدرتمند تری نسبت به بنیان گذار داره مثلا شما اگر به عنوان سرمایه گذار اصلی باشید میتوانید عنوان صاحب رو به دوش بکشید. این عنوانی هست که بیشتر کسب و کار های ایرانی باید از اون استفاده کند مثلا اگر شما صاحب یک مزون هستید باید از عنوان Owner استفاده کنید نه Founder.

مدیر عامل یا CEO

اگر شما در کسب و کاری هستید که فعالیت های مدیریتی و عملی اون رو بر عهده دارید مفهوم CEO برای شما درست است. به این نکته توجه داشته باشید یک شخص میتواند هم Founder هم Owner و هم CEO باشد.

کلام پایانی

وارد شدن به فضای کارآفرینی در کنار دردسر ها و چالش های بیشماری که داره، پر از بی خوابی ها و فکر و خیال های جذابه. اگر میخواهید کمترین هزینه رو بپردازید و نرخ اشتباهات رو به کمترین میزان برسونید، روی خودتون تمرکز کنید، روی خودتون سرمایه گذاری کنید و هرروز مطالب جدید یاد بگیرید.

نوشته: سید علی خانیان


تصویری از مریخ نورد “NASA’s Perseverance” که قبل از ورود به جو مریخ، مرحله کروز فضاپیمای خود را بیرون می کشد.

مأموریت مریخ، ماه و فراتر از انتظار زمین در سال 2021

حدود یک ماه پس از آغاز سال جدید در زمین، سه فضاپیما به اطراف مریخ فرستاده میشوند. این کاوشگران که در ژوئیه سال گذشته به فضا پرتاب شدند، منادی یک سال شلوغ اکتشافات فضایی، پرتاب ها و وقایع نجومی خواهند بود.

آنچه در ادامه به آن میپردازیم،  برخی از قابل توجه ترین رویدادهای مورد انتظار 2021 است. شرکت های خصوصی و آژانس های فضایی جهان احتمالاً اعلامیه های بیشتری می دهند.

یک موشک چینی 5 مارس طولانی که حامل کاوشگر “Tianwen 1 Mars” بود تابستان گذشته از مرکز پرتاب فضایی “Wenchang” در استان هایان برداشته شد.

دیدار با مریخ

امارات متحده عربی، چین و ایالات متحده همه تابستان گذشته مأموریت های رباتیک را به مریخ آغاز کردند و در هر دو سال نزدیکترین زمان کره زمین به سیاره سرخ به دنبال سفرهای کوتاه مدت بودند. این سه فضاپیما به جامعه شلوغی از کاوشگران یا در مدار یا در سطح سیاره خواهند پیوست. اولین ماهواره ای که وارد مدار میشود، ماهواره امید امارات ، نخستین کاوشگر فضایی عمیق برنامه فضایی کوچک اما بلند پروازانه این کشور عربی است. این ماموریت با مطالعه جو مریخ، داده های ارزشمندی را برای دانشمندان روی زمین ارسال می کند، در 9 فوریه به مقصد رسید.

مأموریت Tianwen 1 چین نیز در تاریخ 10 فوریه به مریخ رسید. پس از مدتی چرخش بر روی این سیاره، ماه مه یک ناو مجهز به مریخ نورد را به سطح زمین می فرستد. فرود دست نخورده در چهارمین سیاره منظومه شمسی خطرناک است و فقط ناسا این کار را بیش از یک بار انجام داده است. فرود موفقیت آمیز در آنجا باعث می شود که چین موفقیت چشمگیری در پروازهای فضایی داشته باشد، خصوصاً پس از مأموریت سال گذشته “Chang’e 5” به سطح ماه و سپس با یک ذخیره سازی تازه از سنگ های ماه به زمین.

اندکی بعد، در تاریخ 18 فوریه، مریخ نورد “NASA’s Perseverance” رسید و بلافاصله به سمت سطح مریخ غوطه ور شد. مریخ نورد به دنبال نشانه هایی از حیات منقرض شده در یک دریاچه دهانه خشک شده و بستر رودخانه خواهد بود. اما ابتدا  Ingenuity ، یک هلی کوپتر کوچک را به کار می گیرند. آن دستگاه مأموریت خودش را دارد که اولین پرواز پرقدرت را از سطح یک سیاره دیگر انجام دهد.

ربات فضانورد برروی سطح ماه

در حالی که چین طی هفت سال گذشته سه بار سفینه فضایی را بر روی ماه فرود آورده است، ناسا از سال 1972، آخرین مأموریت آپولو، در آنجا فرود نیامده است. این می تواند در سال 2021 تغییر کند و تحول تجاری تلاش های فضایی آمریکا را تعمیق بخشد. ناسا در دهه گذشته برای ساخت و بهره برداری از فضاپیماهایی که می توانند محموله ها و هم اکنون افراد را به ایستگاه فضایی بین المللی منتقل کنند، به شرکت های خصوصی اعتماد کرده است. این روش در حال تلاش برای رویکرد مشابهی با خدمات حمل و نقل قمری تجاری است. این برنامه با تعدادی از شرکت های خصوصی برای ساخت فرودهای ماه رباتیک که بار را از ناسا و سایر مشتریان به سطح ماه حمل می کنند، قرارداد بسته است.

 اولین شرکت “Pittsburgh’s Astrobotic” قرار است ماه ژوئن فرودگر “Peregrine” خود را به ماه بفرستد. می تواند در ماه اکتبر توسط “Nova C”، یک فضاپیما ساخته شده توسط ماشین های شهودی از هوستون دنبال شود. ناسا همچنین نگاه خود را در بازگشت فضانوردان به ماه در این دهه اعلام کرده است. اولین قدم آن پرواز آزمایشی بدون سیستم پرتاب فضایی عظیم است که برای پرتاب های فضایی در اعماق آمریکا ساخته شده است. این موشک با تاخیرهای زیادی و هزینه های زیاد بالون مواجه شده است، اما ناسا هنوز در نظر دارد سفری در سال 2021 بنام آرتمیس-1 انجام دهد. این آزمون به طور آزمایشی برای نوامبر برنامه ریزی شده است.

تصویری از فضاپیمای “Starliner” بوئینگ در مدار.

ادیسه در مدار

پرواز فضایی انسان در سال 2020 تغییر یافت زیرا SpaceX با موفقیت دو جفت خدمه را به ایستگاه فضایی راه اندازی کرد. این شرکت احتمالاً در سال 2021 فضانوردان بیشتری را به مدار می فرستد و ممکن است همه آنها در ناسا و دیگر آژانس های فضایی دولتی کار نکنند. چندین شرکت با SpaceX در تلاشند تا مشتریان کپسول Crew Dragon را پرداخت کنند. یکی از آنها، Axiom Space، می تواند اولین گردشگران خصوصی خود را در اواخر سال به ایستگاه فضایی بفرستد. هنگامی که ناسا، SpaceX را انتخاب کرد تا برای فضانوردان خود حمل و نقل ایجاد کند، بوئینگ را نیز استخدام کرد تا همان کار را انجام دهد. طی یک آزمایش پیچ خورده برای چرخش در مدار در دسامبر 2019، یک سری خطاها تقریباً منجر به از بین رفتن فاجعه بار کپسول “Boeing’s Starliner” شد. برای جبران آن پرواز ناموفق، بوئینگ اوایل ماه مارس پرواز آزمایشی دوم را انجام می دهد.

سفر دیگر انسان ها به فضا نیز امسال اتفاق می افتد. Blue Origin ممکن است در سال 2021 مشتری های خود  را در سفرهای کوتاه به لبه  فضا بفرستد. چین همچنین می تواند پرتاب قطعات ایستگاه فضایی نسل بعدی خود را در طول سال آغاز کند و آن را در مسیری قرار دهد که در سالهای آینده حضور منظم انسان در مدار زمین را داشته باشد.

نمایش سولار سیستم

اگر سال 2020 چیزی به مردم آموخت، انتظار غیرمنتظره بود. در حالی که Covid 19 جهان را هنگام گردش به دور خورشید تاریک می کرد، بشریت با دیدن ستارگان دنباله دار NEOWISE در ماه های تابستان شگفت زده می شد و در هنگام انقلاب زمستانی با مشتری و زحل مجذوب می شد. این یک جهان بزرگ است و قسمتهای زیادی از آن وجود دارد که می توان از قسمت کوچک آن مشاهده کرد. ماه گرفتگی در تاریخ 26 مه با دوره ای که ماه به زمین نزدیکتر از حد معمول است، آنچه برخی آن را “ماه فوق خون” می نامند همپوشانی خواهد داشت.

 مردم در استرالیا و جزایر اقیانوس آرام و همچنین در ایالات متحده غربی بهترین دیدگاه را در مورد این واقعه به دست می آورند و برخی از این رویداد در سایر مناطق قاره آمریکا و همچنین آسیای شرقی و جنوبی قابل مشاهده خواهد بود.

بیشتر مردم در آمریکای شمالی باید تا سال 2024 منتظر بمانند تا خورشید گرفتگی بعدی را مانند ماه آگوست 2017 تجربه کنند. اما در تاریخ 10 ژوئن، برخی از آمریکای شمالی طعم آنچه را که سه ماه دیگر در اثر خورشید گرفتگی حلقوی باعث تاریک شدن آسمان می شود، می شوند. این خورشیدگرفتگی همچنین به عنوان “حلقه آتش” شناخته می شود، هنگامی اتفاق می افتد که ماه از انسداد کامل خورشید با زمین دور باشد و در لبه های آن هاله ای از نور خورشید باقی بماند.

این گرفتگی غیرمعمول در حین حرکت از قطب شمال عبور خواهد کرد و فقط افراد در مناطق کوچک کانادا و روسیه اثر کامل را خواهند گرفت. اما کسانی که مایلند به اندازه کافی زود در مناطقی از ساحل شرقی بیدار شوند و عینک ایمنی خود را ببندند، صبح همان روز شاهد کسوف جزئی در حوالی طلوع آفتاب هستند.

نوشته: سارا شهرام نژاد


کرونا چگونه و چرا به گونه های مختلف تبدیل می شود؟

در ابتدا برای دانستن چگونگی گونه زایی کرونا باید این سوال را بپرسیم که چگونه گونه های مختلف از یک موجود زنده یکسان به وجود آمده اند؟ تمامی موجودات زنده و ویروس ها(طبق بعضی منبع ها ویروس ها زنده و طبق بعضی ها مرزی بین موجودات زنده و بی جان هستند)دارای کد ژنتیکی می باشند که این کد ژنتیکی تمامی خصوصیات آن موجود را نشان می دهد و هر گونه تغییر در این کد ژنتیکی منجر به تغییر در خصوصیات آن موجود می شود. هرگاه این تغییرات زیاد باشد به صورتی که تفاوت زیادی بین موجود قبلی و موجود حاصل شده باشد، بیان می کنند که گونه ی جدیدی تشکیل شده است. تشخیص این گونه ها بر عهده ی متخصصین ژنتیک و فیلوژنتیک می باشد.

کد ژنتیکی موجودات زنده معمولا از مولکولی به نام DNA تشکیل شده است ولی برخی از ویروس ها از RNA استفاده می کنند مثل رتروویروس ها. کد ژنتیکی از توالی تشکیل شده به عنوان مثال یک گردن بند مروارید را در نظر بگیری که 4 رنگ مختلف مروارید دارد(هر رنگ بیانگر یک باز است) و بسیار طولانی است و هر سه مروارید با هم می توانند یک اسید آمینه را برای ساخت پروتئین فرا بخوانند .این کد ژنتیکی در موجودات زنده اغلب بسیار محافظت شده است به عنوان مثال در بدن ما انسان ها هر تغییری که بتواند خصوصیات سلول را تغییر دهد به سرعت توسط بدن شناسایی شده و از بین می رود. در موجودات پست تر مانند باکتری ها این مکانیسم ها کم تر می شود تا اینکه در ویروس ها که هیچ گونه مکانیسم محافظتی برای ماده ی ژنتیکی وجود ندارد.

تغییراتی که در ماده ی ژنتیکی ایجاد می شوند جهش نام دارد. جهش ها می توانند به دو صورت باشند تغییر چارچوب و تغییر باز. در حالت تتغییر باز یکی از باز های ماده ی وراثتی با باز دیگر جایگزین می شود که ممکن است اسید امینه ی بیان کننده یآن قسمت تغییر کند یا به عنوان جهش بی اثر باشد یعنی باز در ماده ی ژنتیکی تغییر کند ولی در زمان بیان تغییری در اسید آمینه بیان شده ایجاد نشود و اگر جهش ایجاد شده اسید آمینه را تعییر دهد ممکن است اسید آمینه ای جایگزین شود که تفاوت زیادی با اسید آمینه ی قبلی نداشته باشد یا این که قسمتی که جهش در آن ایجاد شده نقش زیادی در عملکرد پروتئین نداشته باشد. در جهش های تغییر چارچوب یک باز به ماده ی ژنتیکی اضافه می شود که به دلیل خوانده شدن سه تایی ماده ی ژنتیکی ترتیب کاملا به هم می خورد و ممکن است پروتئینی با عملکرد متفاوت یا پروتئینی فاقد عملکرد را ایجاد کند.

جهش ها معمولا توسط مواد رادیواکتیو و مواد شیمیایی که تغییر در ماده ژنتیکی ایجاد می کنند ایجاد می شوند و درصد کمی از جهش ها توسط اشتباهات پروتئین همانند سازی کننده ایجاد می شود. در جهش ها و گونه زایی ویروس ها نوع سوم جهش دارای اهمیت ویژه ای است. در بدن موجودات زنده شیوه های محافظتی ویژه ای وجود دارد مثلا پروتئین های ترمیم کننده، قابلیت اصلاح اشتباه که در برخی پروتئین ها وجود دارد یا در یوکاریوت توالی هایی وجود دارد که هیچ عملکردی ندارد و شانس جهش تغییر دهنده را کاهش می دهند به عنوان مثال جهش در 0.00000005 در تکثیر ایجاد می شود و ماده ی ژنتیکی دارای 60 درصد توالی غیر کد شونده دارد پس همان عدد ناچیز را باز هم کاهش می دهند.

ویروس ها هیچ گونه سیستم ترمیمی ندارند، پروتئینی ندارند که  ماده ی ژنتیکی را حفظ کند، توالی های غیر کد شونده ندارند و مهم تر از همه نرخ تکثیر بسیار بالایی دارند. به صورتی که در یک سلول می توان صد ها ویروس تولید شود پس آن عدد ناچیز با نرخ تکثیر زیاد به عددی بسیار بزرگ تر تبدیل می شود و در صورتی که جهشی ایجاد شود ترمیم نمی شود و قطعا در قسمت کد شونده ی ماده ی ژنتیکی است از طرفی بعضی ویروس ها ماده ی ژنتیکی تک رشته دارند که نرخ جهش را افزایش می دهد.

در ویروس کرونا هم همین اتفاقات می افتد، در بدن انسان ها تکثیر می شوند و هرچه بیشتر تکثیر شوند و افراد بیشتری را آلوده کنند احتمال جهش در آن ها افزایش می یابد و ممکن است گونه ای جدید را پدید بیاورد که کشنده تر ، قدرت انتقال بیشتر و… داشته باشد از طرف دیگر ممکن است افرادی که قبلا کرونا گرفتند ایمنی سلولی را نسبت به گونه ی جدید نداشته باشند و دوباره به کرونا مبتلا شوند. پس ایمنی جمعی که بیان می کند همه باید یک بار بیمار شوند این خطر را ایجاد می کند که ویروس جهش های بی شماری داشته باشد و گونه های کرونای مختلف را داشته باشیم پس با واکسیناسیون و قطع چرخه ی تکثیر و انتقال کرونا می توانیم احتمال جهش را بسیار کاهش دهیم. در گذشته انسان خوش شانی هایی هم داشته به عنوان مثال ویروس زیکا که با جهشی تبدیل به ویروس با نرخ انتقال بسیار بالا و کشندگی و بیماری زایی ناچیز تبدیل شد که این جهش باعث حذف خود به خودی ویروس از طبیعت شد. ولی همیشه از این خوش شانسی ها پیش نمی آید.

نوشته: ایوب بصیری

2 thoughts on “ماهنامه شماره 3 – آنجلا مرکل، دانشمندی که تبدیل به یک رهبر جهانی شد

  1. بهار علوی says:

    فوق العاده بود
    ذوق دارم که به دوستام معرفی میکنم میکنم ماهنامه تون رو

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *